DERS KİTABI

DERS KİTABI

Çalımada elde dilen bulgular yayınevlerinin metin türlerinin da ılımı açısından yeterince titiz davranmadıklarını göstermektedir. Ancak bu de erlendirme sadece sayısal veriler anlamında de erlendirilmelidir. Metinlerin içeri i hakkında böyle bir yargıya varmak ayrı bir çalıma yapmayı Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2 / 9 Fall 2009 - 451 - gerektirir. Bu çalıma farklı yayınevleri tarafından hazırlanmı olan ilkö retim ikinci kademe Türkçe kitaplarını türler açısından incelemeyi amaçlamıtır. Çalımadan elde edilen bulgular alanyazında yer alan önceki çalımaları tamamlar niteliktedir. Bu yüzden, bulgular benzer aratırmalardan elde edilen sonuçlarla birlikte de erlendirildi inde daha anlamlı bir hale gelmektedir. Aratırmadan elde edilen bulgular Türkçe ders kitaplarının hazırlanmasında gerekli özenin gösterilmedi ine dair iaretler taımaktadır. Türlerin dengeli da ıtılmaması, önemli türlere kitaplarda yer verilmemesi, ö renci seviyesinin göz ardı edilmesi, gerçek hayatın kitaplara aktarılamaması, metinlerin çok uzun oluu ve metinler arası okumaya önem verilmemesi balıca sorunlardır. Bu sorunların ço u tarafından iaret edilen sorunlarla örtümektedir.

Türlerin da ılımının kitaplarda farklılık oluturması kitapları okuyan ö renciler arasında farklı türlerle karılamaları açısından dengesizlik oluturmaktadır. Amaç kitaplara çok farklı sayıda tür koymak de il belli bir türü ö rencilere en iyi ekilde ö retmek olmalıdır. Bu konuda Ayta (2006) yazınsal türlerin ö retilmesindeki asıl amacın, ö renciye o türle ilgili yazılı ve sözlü uygulama yapabilme yeterlili i kazandırmak olması gerekti ini söylüyor.

Kitaplara alınan bazı metinlerde ö renci seviyesine uygunluk göz ardı edilmektedir. Çünkü MEB yayınlarının 7. Sınıf Türkçe kitabındaki “Son Kular” ve “Komusuzluk” adlı iki metnin Batu yayınları 8. Sınıf Türkçe kitabında da yer aldı ı görülmektedir. Yine MEB yayınlarının 6. Sınıf Türkçe kitabında yer alan “Mavisini Yitirmi Yaamak” adlı metne Batu yayınları 8. Sınıf Türkçe kitabında da rastlanmaktadır. Bu dengesizli in giderilmesi ö renci ve ö retmenler açısından kafa karııklı ını da giderecektir. Metinler kitap içerisine yerletirilirken zamanlama gerçek hayat koullarına uydurulmalıdır.

Örne in Pasifik yayınlarının 7. Sınıf Türkçe kitabını ele aldı ımızda bunu görmekteyiz. 5. tema olan Alıkanlıklar’da yer alan “Kendimizi Nasıl Gelitirebiliriz?” adlı metnin içeri ine bakıldı ında okulların açıldı ı ilk hafta ilenmesi uygun olacaktır. Çünkü metin okulların açılmasından bahsetmektedir. Fakat bu metin ö retmen kılavuz kitabındaki yıllık planda belirtildi i üzere 1-11 Nisan tarihleri arasında ilenmektedir. Türkçe kitaplarında çok uzun metinler yer almaktadır. Bu açıdan ö rencilerin seviyesi dikkate alınmalıdır. “13-15 ya grubu çocuklarına hitap eden eserlerdeki cümleler 7-10 kelimeden olumalıdır ve metinler anlamını bildikleri 700 kelimeyi amamalıdır.” (s. 42) demektedir. ürkçe kitaplarındaki metinlerden gere i gibi yararlanmak için metinlerin uzunlu unun ö rencilerin seviyelerine uygunlu u ile ilgili bir çalıma yapılabilir. masal, destan, efsane, fabl, hikâye, roman, biyografi, gezi yazısı, deneme, fıkra, sohbet, iir ve tiyatro gibi türlerin çocukların e itimdeki önemine vurgu yapmaktadır.

Bütün türlerden e itime katkıları yönüyle yararlanmak gerekir. Ayrıca metinlerin seçiminde türünün en güzel örnekleri olmasına dikkat edilirse ö rencide anadili bilinci olumasına ve onun okuma alıkanlı ı kazanmasına yardımcı olur. Programda metinler arası okumadan bahsedilmesine karılık bu konuyla ilgili yeterli sayıda etkinlik görülmemektedir. Ö rencinin karılatırma yapmasına ve eletirel düünmesine yardım eden bu etkinliklerin göz ardı edilmemesi gerekir. Yukarıdaki saptamalar ıı ında, Türkçe ö retmenleri kendi derslerinde metinlerin sıralamasında küçük de iiklikler yaparak sorunların bir kısmını çözebilirler. Okul yönetimleri de onlara bu süreçte yardımcı olmalı ve bu de iiklikler okuldaki tüm ö retmenler tarafından uygulanmalıdır.

Yayınevleri bu çalımanın ve di er çalımaların bulgularını dikkate alarak gerek kitapların yeni baskılarında gerekse yayınlayacakları yeni kitaplarda benzer sorunların tekrarından kaçınmalıdırlar. Bu konuda ö retmenler ve okul yönetimlerinin dönütleri de oldukça önemlidir. Ayrıca bu sorunlar Milli E itim Bakanlı ı Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlı ının denetiminde en aza indirgenmeye çalıılmalıdır. Gerek bakanlık gerekse akademisyenler tarafından yapılacak yeni çalımalarla Türkçe ders kitaplarının daha kaliteli boyutlara getirilmesi önemlidir. Böylece anadili e itimimizin niteli i hızla arzu edilen düzeye ulaacaktır.